Yusuf Atılgan

GEÇEN sene Cemal Süreya’nın “Üvercinka”sının 50’nci yaşı için şarabî kırmızı sert kapaklı 2 bin adetlik özel bir baskı yapmıştı Yapı Kredi Yayınları.

 

Galatasaray’daki kitapçıda bu kez zümrüdî yeşil kapaklı “Aylak Adam”la karşılaştım. Yusuf Atılgan’ın Aylak Adam’ı 50 yaşında.

Bu kez 3 bin numaralı baskı yapılmış. Kasaya parayı öderken açıp baktım, ben 198 numarayım!

Aylak Adam 50 yaşında ha?

Sahaflarda güç bela bulduğum ilk baskısı Varlık’tandır (Varlık Büyük Cep Kitapları).

Yıl 1959’dur.

İlk baskıda “Aylak” şapkalıdır; yani “Aylâk Adam”dır adı bu güzel kitabın.

Fiyatı 2 liradır ve kenarı kısa kesilmiş karton arka kapağında şöyle yazar:

“Cumhuriyet gazetesinin son roman yarışmasında Yusuf Atılgan’ın ‘Aylâk Adam’ adlı romanı ikinci armağanı kazanmıştı.

Bugün size sunduğumuz bu eserinde, yazar, bir şehrin içinde maksatsız ve tedirgin bir yalnız adamın aylâk yaşayışını, dikkate değer bir ustalıkla önümüze seriyor.

Olaydan çok ruh tahlillerine önem verilen bu eser, bu yanı ile, son yılların romanları içinde bir özellik ve kişilik kazanıyor.”

* * *

Gözüm gibi baktığım ilk baskı, benden önce “Nursel”e aitmiş.

Kim bilir hangi Nursel? Soyadı yok. Ama kapağın içine Maksim Gorki’den alıntı yapmış temiz bir el yazısıyla: “İşte bak arıyorum, sıkılıyorum ve bunun ne olduğunu da bilmiyorum...”

Nursel Hanım’ın tahmin ettiğim gençlik hezeyanlarını yaşarken okumuştum ben de ilk olarak bu kitabı.

Neredeyse düzenli olarak okuduğum birkaç kitap arasına ilk girenlerden olmuştu.

Kendimi bir roman kahramanı olarak tasarlasam elim en çok bu kitaba giderdi. Tabii kendime iyimser yaklaşıyorum; bu kadarını da yapayım!

* * *

Dört bölümdür Aylâk Adam: Kış/İlkyaz/Yaz/Güz.

“Birden kaldırımlardan taşan kalabalıkta onun da olabileceği aklıma geldi. İçimdeki sıkıntı eridi.” diye başlar.

Ama Yusuf Atılgan kitabının asıl başlangıç cümlesini Bâki’den almıştır ve tırnak içinde sağ üst köşeye taşımıştır:

“Mufassal kıssa başlarsın garip efsane söylersin.”

En çok bu mevsimin kitabıdır.

Pazar günü de bir kitaba başlamak için en güzel gündür.

İyi pazarlar.